De hersenen zijn onderdeel van het centraal zenuwstelsel. Het is het meest veelzijdige orgaan dat we hebben. Het kan van alles, en alle verschillende functies worden op verschillende plekken van de hersenen uitgevoerd. Medische technieken en inzichten uit de neurowetenschap worden toegepast op meerdere terreinen, denk bijvoorbeelden aan nieuwe vakgebieden zoals neuromarketing.

Onderdelen van het menselijk brein

Onder de hersenen verstaan we de grote hersenen (cerebrum), de kleine hersenen (cerebellum) en de hersenstam. Grote hersenen De grote hersenen, cerebrum, bestaan uit twee hersenhelften, de linker en rechter hemisfeer die met elkaar verbonden zijn via het corpus callosum.

Vier hersenkwabben

De hersenen kunnen worden ingedeeld in 4 hersenkwabben: de frontaal kwab, de pariëtaal kwab, temporaal kwab en de occipitaal kwab. Er zijn motorische gebieden, sensorische gebieden en overige gebieden. De motorische gebieden sturen bewegingen en spraak aan: zoals armen, benen, en spraak in het gebied van broca.

De linker hemisfeer stuurt de rechter lichaamshelft aan en andersom.

Sensorische gebieden zijn alle gebieden met zintuigelijke waarneming: Zoals de auditievecortex voor horen en de visuele cortex voor zien, maar ook het gevoel in de armen en benen en bijvoorbeeld de hand. Verder behoort ook het gebied van wernicke tot de sensorische gebieden: met als functie het begrijpen van taal.

Overige gebieden gaan over de ‘geestelijke activiteiten’: waaronder gedrag, en andere factoren die samen voor onze persoonlijkheid zorgen.

Dan hebben we nog de Kleine hersenen (cerebellum) en de hersenstam. De kleine hersenen zorgen voor coördinatie, houding en evenwicht. De hersenstam zorgt voor basale lichaamsfuncties: Ademhaling, hartslag, en reflexen zoals hoesten, slikken en braken.

Stoornissen en symtomen

Maar wat nou als hier iets in mis gaat? Bijvoorbeeld een tumor, een cva (cardiovasculair event zoals een herseninfarct of een hersenbloeding) of een abces. De symptomen die je bij de patiënt ziet hangt af van de locatie. Laten we weer beginnen bij de grote hersenen: in de frontaalkwab. Dit kan leiden tot problemen in het gedrag en persoonlijkeheid: zoals verminderd probleemoplossend vermogen, persoonlijkheidsveranderingen, geheugenproblemen, concentratiestoornissen, en sociaal ongeremd gedrag.

Bij het gebied van Broca kan de motorische mogelijkheid om te spreken aangetast worden, dus dan weet je precies welk woord je wil zeggen, alleen het komt er niet uit. Hier bij de motorische schors kan het zorgen voor verlamming, zoals hier een verlamming van de armen en hier van de benen. Uiteraard in de tegenovergestelde lichaamshelft. Dus linker hersenhelft is uitval van rechter arm en been. Problemen in de Parietaalkwab kunnen zorgen voor: gevoelloosheid van de tegenovergestelde lichaamshelft, zoals bijvoorbeeld hier van de hand. Ook kan optreden dat een patient delen van zijn of haar lichaam niet meer herkent als lichaamseigen, en deze dus gaan verwaarlozen of zelfs ontkennen dat die bestaat. Dit heet neglect syndroom.

In de Temporaal kwab: zal het vermogen om taal te begrijpen worden aangetast door aantasting van het gebied van wernicke, en zal een patient geluiden minder goed kunnen begrijpen en onthouden. Als in de occipitaalkwab de visuele cortex wordt aangedaan, kan iemand voorwerpen en gezichten niet meer herkennen of zelfs blind worden, dit wordt dan corticale blindheid genoemd. In het cerebellum zullen coördinatie en evenwicht zijn verstoord, zo kan iemand met een tumor in het cerebellum lopen alsof diegene te diep in het glaasje gekeken heeft. In de hersenstam lopen vitale functies gevaar zoals ademhalingsstoornissen.